[SEVİYE] İleri
[VERSİYON] AutoCAD™ 2007
Işık, gerçek hayatta olduğu gibi render işleminde de sahnenin en önemli elemanıdır. İyi temizlenmiş bir camı uygun ışık koşullarında fark etmeyip çarptığımız olmuştur. Aynı cam daha uygun ışık koşullarında fark edilir olmaktadır. Bu sebeple ışıkları kullanmak çok önemlidir. Sahnelerde ışık kullanmak profesyonel bilgi ve sanatsal birikim gerektirir. Yazı boyunca sahne terimini (scene) render yapacağımız ekran anlamında kullanacağımı parantez içinde hatırlatmak isterim. Profesyonellik gerektiren ışık kullanımı alanında benim uzmanlığımın olmadığını, bu yazıda sadece teknik anlamda AutoCAD ışıklarının sahneye nasıl yerleştirileceğini anlatmaya çalışacağım.

Şekil.1-Işıksız Sahne
Şekil.1’de hiç ışık kullanılmadan boyanmış bir sahneyi görüyorsunuz. Yazı boyunca çeşitli ışıkları aynı sahne üzerinde kullanacağım ve birlikte farkı göreceğiz.
1) Güneş ışığı: Bu ışığa ulaşmak için render menüsünden ‘Sun Properties’ (Şekil.2) ya da komut satırından SUNPROPERTIES komutunu kullanmalısınız.

Şekil.2
Bu komutla birlikte güneş özelliklerini belirtmek için bir araç paneli açılacaktır (Şekil.3).

Şekil.3
‘General’ başlığı altında ‘Status = On’ yaptığımız anda güneş özellikleri sahnemizi değiştirecektir. AutoCAD 2007’de güneş yönü (azimut) için bir hesaplayıcı bulunmaktadır. Bu hesaplayıcı ‘Geographic Location’ başlığının hemen yanında bulunan mercek resmi ile bulunduğunuz bölgeyi seçmenize izin verir. Bu seçimle birlikte bulunduğunuz yere, tarihe ve saate göre güneş ışığının yönü, yoğunluğu ve yumuşaklığı otomatik olarak ayarlanır. İşte sonuç:

Şekil.4 – Güneş Işığı
2) Distant light (Uzak ışık): Gün ışığına yakın etki veren bu ışık yine güneş ışığı olarak kullanılabilir. Aynı yönden gelen biri birine paralel ışık huzmeleri şeklindedir. Sonuç benzer olmasına karşın, gölgeler daha keskindir (Şekil.5).

Şekil.5 – Distant Light
3) Point light (Nokta ışık): Siperliği olmayan tavan ampulü olarak düşünebiliriz. Kapalı mekânlar için çok uygundur. Sert ya da yumuşak gölge atabilir. Bu ışıkların yoğunluk ayarı yapılabilir. Işık ayarlarına yazı sonunda ortak olarak değineceğim. Şimdi sonucu görelim (Şekil.6):

Şekil.6 – Point Light
4) Spot light (Spot ışık): Tiyatro ve sinema sahnelerinde gördüğümüz projeksiyon tipi ışıklardır. Nokta ışığın doğrultusu olmadığından sadece yerleşim noktası seçilirken, spot ışığa ayrıca bir hedef noktası seçmek gerekmektedir. Ayrıca, sert ışık (hotspot) ve yumuşak ışığın (fallof) konik açısının ayarlanması gerekmektedir. Spot ışığın sembolünü seçtiğinizde iki koni ve koni tabanlarında 4 yönü gösteren üçgenler çıkar. Bu üçgenler sayesinde ayarlarınızı yapabilirsiniz (Şekil.7).

Şekil.7 – Fallof ve Hotspot Ayarları
Render sonucu Şekil.8’de verilmiştir.

Şekil.8 – Spot Light
Duvara düşen karaltıdan da gördüğünüz gibi spot ışığın bir siperliği vardır ve çoğunlukla bu etki için kullanılır.
Işık Ayarları:

Şekil.9
Render menüsündeki ‘Light List’ (Şekil.9) komutu ile Şekil.10’daki ışık listesi açılır.

Şekil.10 – Işık Listesi
Işık listesinden herhangi bir ışığı seçip ‘Properties’ panelini açtığınızda, seçilen ışıkla ilgili tüm nesne özellikleri listelenir ve buradan ışık ayarlarını yapabilirsiniz. Yazımızda sadece genel ışık özelliklerinden bahsedeceğim.
Name: Işığınızın ismini sadece buradan değiştirebilirsiniz. Işık konumlarını hatırlamak için uygun isimler kullanmalısınız.
On/Off Status: Işığınızı buradan açıp kapatabilirsiniz.
Shadows: Işığınızın gölge düşürüp düşürmeyeceğini buradan ayarlayabilirsiniz. Birden çok ışık kullanıyorsanız bazı ışıkların gölge vermesini istemeyebilirsiniz.
Intensity factor: Işık şiddeti buradan ayarlanır. 0-1 arası değerler zayıflatma, 1’den büyük değerler daha çok aydınlatma anlamına gelir. Daha profesyoneller için alt kısımlarda ‘Attenuation’ (ışık kısma) ayarları bulunur. Reklâm çekimlerinde projektörlerin önüne konulan kâğıt, yanıtıcı v.b. elemanların etkisini verir.
Işık konusu daha derin olmasına karşın, bu yazımda sadece teknik detaylara değindim ve daha profesyonel ayarlardan bahsetmedim. Ülkemizde ışık ve render konusunu çok iyi bilen uzmanlar bulunmaktadır. Tahminimce okurlarımız içinde de bu konuyla ilgili, çok iyi render yapabilenler var. Bu arkadaşlar eğer gönderirlerse, örneklerini buradan firma veya kendi isimleri ile birlikte yayınlayabileceğimizi bildirmek isterim.